Wet tegenbewijsregeling box 3

NIVO 2025 - 27

Op 8 juli 2025 heeft de Eerste Kamer ingestemd met de wet tegenbewijsregeling box 3. Deze wet geeft mensen met box 3 vermogen de mogelijkheid om aan te tonen dat hun werkelijke rendement lager was dan de (forfaitaire) belastingheffing in box 3. De wet biedt een tijdelijke oplossing totdat (naar verwachting) in 2028 een nieuw systeem wordt ingevoerd: de Wet werkelijk rendement box 3.

Achtergrond: waarom deze wet?

De Hoge Raad (de hoogste rechter) oordeelde in 2021 (het zogeheten Kerstarrest) dat de belasting op Box 3 vermogen sinds 2017 in strijd is met mensenrechten. Pogingen van de overheid om dit te herstellen (o.a. de Wet rechtsherstel box 3 en de Overbruggingswet box 3) bleken volgens De Hoge Raad in zijn arresten van 6 juni 2024 (wederom) onvoldoende. 
Iedereen die te veel belasting heeft betaald over zijn Box 3 vermogen kan/moet gecompenseerd worden als hij/zij kan aantonen dat het werkelijke rendement lager is dan de forfaitaire belastingheffing sinds 2017.

Wat wordt bedoeld met “werkelijke rendement”?

Volgens de nieuwe wet bestaat het werkelijke rendement uit:
•    Positieve opbrengsten: zoals rente, huur, dividend of vergoedingen voor uitgeleend geld.
•    Negatieve opbrengsten: vooral rentekosten van schulden (andere kosten tellen niet mee).
•    Vermogensaanwas: de waardestijging van vermogen binnen een jaar, minus stortingen en plus onttrekkingen. Voor woningen telt de stijging in WOZ-waarde, behalve als het komt door investeringen (zoals verbouwingen) die met een extra WOZ-beschikking zijn aangetoond.

Tijdelijke werking

Deze nieuwe wet geldt deels met terugwerkende kracht tot 1 januari 2017 en deels tot 1 januari 2023. 
De manier waarop de Box 3 belasting wordt berekend hangt af van het jaar:
•    Voor de jaren 2017–2022:
1.    Oude forfaitaire methode.
2.    Nieuwe forfaitaire methode (rekening houdend met werkelijke vermogenssamenstelling).
3.    Werkelijk rendement — alleen als je dat kunt bewijzen en het lager is dan de andere methodes.
De laagste uitkomst telt!

•    Voor de jaren 2023–2027:
Alleen de nieuwe forfaitaire methode of het werkelijke rendement.
De laagste uitkomst telt!

OWR-formulier: hoe werkt dat?

Vanaf 10 juli 2025 moeten belastingplichtigen het zogenaamde “OWR-formulier” gebruiken als ze een beroep willen doen op de tegenbewijsregeling (en dus daarmee verkrijgen van compensatie). Dit geldt ook voor oude aangiftes of bezwaren. Het formulier is digitaal beschikbaar via Mijn Belastingdienst, maar kan in sommige gevallen per post worden verzonden.
Belangrijke punten:
•    Voor elk belastingjaar moet een apart formulier worden ingediend.
•    Inzenden moet binnen 12 weken na ontvangst van een attentiebrief van de Belastingdienst (of 26 weken als de aangifte is ingediend door een intermediair).
•    Je mag tot 6 weken later nog extra stukken opsturen om je verklaring te onderbouwen.
•    De behandeling van het formulier en het wel/niet toekennen van compensatie hangt af van de status van je belastingaanslag (bijvoorbeeld bezwaar, herziening, ambtshalve vermindering).

Let op! 

Als u geen bezwaar heeft gemaakt tegen een definitieve aanslag die reeds vóór 24 december 2021 was opgelegd, komt u hoogstwaarschijnlijk niet in aanmerking
voor een compensatie. 
Dit is nog niet geheel zeker aangezien er nog een procedure (de zogenaamde massaal bezwaarplusprocedure) loopt over de vraag of belastingplichtige die niet tijdig bezwaar hebben gemaakt met betrekking tot de jaren 2017 tot 2020 mogelijk ook recht hebben op rechtsherstel en dus (mogelijk) voor compensatie in aanmerking komen. 
Rechtbank Den Haag heeft nu het eerste beroep op 26 juni 2025 (ECLI:NL:RBDHA:2025:11718) ongegrond verklaard. Maar daarmee is het nog niet ten einde. De procedure wordt rechtstreeks vervolgd middels “sprongcassatie” bij de Hoge Raad.

Conclusie

De fiscale wetgever heeft nu meerdere tikken op de vingers gekregen van de Hoge Raad. Hopelijk gaat de nieuwe Wet tegenbewijsregeling datgene bieden wat men er van hoopt. Maar wat blijkt, er zijn reeds nieuwe “gaten” ontdekt in deze nog maar een paar dagen oude wetgeving. 

Kortom, de Box 3 SOAP gaat doóóóóóóóóóór...

Als het bovenstaande op u van toepassing is (u heeft dus box 3 inkomen!) maar u ziet door de bomen het bos niet meer, dan is misschien het volgende wat voor u. 

Santax zal op woensdag 23 juli a.s. om 19:30 een bijeenkomst houden waarin u bijgepraat wordt over dit onderwerp en het OWR-formulier. De locatie is Zuideinde 8 (tegenover D’ouwe Helling) te Volendam. De bijeenkomst duurt ongeveer tot 20:30.

Wilt u hier bij zijn, dan kunt u zich aanmelden uiterlijk tot 22 juli a.s. via info@santax.nl. 
Graag bij uw aanmelding uw NAW-gegevens en 06-nr vermelden.
Alleen als u zich aangemeld heeft, kunt u deelnemen aan de bijeenkomst.

Dit is tevens mijn laatste column voor de vakantie. Geniet ervan!